Arsenal geçen sezon Manchester City'yi zorladı ancak Pep Guardiola'nın kulübü son altı Premier Lig'in beşini kazandı. Borussia Dortmund, 2022-23 Bundesliga'yı son gününde bir şekilde kazanamadı ve Bayern Münih'e üst üste 11. şampiyonluğunu verdi. Paris Saint-Germain 11 yılda dokuz kez Ligue 1'i zirvede tamamladı. Ancak tüm bunların biraz tekrara düştüğünden endişeleniyorsanız endişelenmeyin, çünkü birazdan inceleyeceğimiz taktiksel yaklaşımlar gibi işlerin sürekli değiştiği pek çok alan var. Yazının önemli kısımları “The Athletic” dergisinden alıntıdır, Kaynak;

Hazırsanız başlayalım, biraz uzun yazı olacak ama 1848 de tasarlanan Modern futbolun günümüze kadar geldiği en önemli çağını yaşıyoruz. Eski taktik sistemleri tekrar geliştiren kendi fikirlerini de katan TD’ler futbolun görsel zevkini arttırma adına önemli işler yapıyorlar. Biz Türkler futbola neler katıyoruz sorusuna tek kelimeyle cevaplarım Fatih Terim. 1996-2000 arası futbola getirdiği “tersinden 3-5-2” gibi yeni oyun şekli Avrupa’da birçok TD’e ilham kaynağı oldu. Günümüzde ise Okan Buruk hocamız futbolun yeni gelişmesinde büyük rol oynayacaktır. Yıllar önce Akhisar ve Başakşehir kulüplerini çalıştırdığı dönemlerde ve geçtiğimiz sezon Galatasaray’ı şampiyon yaparak kendini yeteri kadar kanıtladı ve ben Okan hocamızdan gelecekte Dünya futbolunda önemli yerlere geleceğinden eminim.

Biz taraftarın ihtiyacı biraz sabır! Biraz sabredersek önümüzdeki sezondan itibaren yeni daha zevkli göze hoş gelen futbol seyredeceğiz. O zaman fazla zaman kaybetmeyelim Xabi Alonso ile başlayalım.

                     Bayer Leverkusen, Almanya

Xabi Alonso, Bayer Leverkusen'in başındaki ilk sezonuna giriyor. Alonso geçtiğimiz Ekim ayında göreve getirildiğinde Bundesliga kulübünün sportif direktörü Simon Rolfes "Takımı geliştirecek kaliteye sahip olduğunu biliyordum" demişti.

Alonso ilk maçı olan 4-0'lık Schalke galibiyetinden itibaren 3-4-3 orta saha ve ileri kanat beklerini tercih etti. Merkez orta saha oyuncuları, dış merkez bekleri, kanat bekleri ve 10 numaralar, savunmanın arkasına geçmek için keskin paslar atmaya olanak tanıyan geniş kareler oluşturdu.

Alta linke tıklarsanız animasyon şeklini göreceksiniz!

Burada, sağ stoper Odilon Kossounou, kanat beki Jeremie Frimpong ile ikili oynuyor, baskı kuruyor ve 10 numara Moussa Diaby'yi üçüncü adam koşusunda serbest bırakıyor.

Diaby çizgiye iniyor ve alçaktan ortalıyor, Frimpong da onu geçip golü atıyor.

Leverkusen her zaman ceza sahasına çok oyuncuyla atak yaptı, bu örnekte olduğu gibi her iki kanat beki de dahil olmak üzere, bir zamanlar stoper olan Piero Hincapie söz konusu maçta sol kanat beki olarak oynadı, beş kişi aynı anda ceza sahası içinde görüyoruz.

Alonso'nun geçen sezon Bundesliga'da oynadığı 26 maçta Leverkusen ligde en çok puan toplayan dördüncü takım oldu (45) ve 20 yılı aşkın bir süredir üst üste yedi maç kazanan ilk teknik direktör olarak Avrupa Ligi'nde yarı finale yükselmelerine yardımcı oldu. Leverkusen ligi altıncı sırada bitirdi ve ilk dört maçın üçünü evinde kazındı; Bayern Münih (2-1), RB Leipzig (2-0), Union Berlin (5-0).

O gün Leipzig'e karşı attıkları ilk golü, Alonso'nun 3-4-3'ünün mükemmel bir örneğiydi stoperden merkez orta sahaya, 10 numaraya giden top ve 9 numaranın tek dokunuşla bitirmesi için geri dönüş.

Leverkusen'in golcülüğünde hem çeşitlilik vardı 11 farklı oyuncu tüm müsabakalarda dört veya daha fazla gol attı hem de gol çeşitleri. Rolfes zamanında şöyle demişti "Hızlı oyuncularımız var, bu yüzden kompakt olur ve çok çalışırsak takımları geçiş hücumlarında yenebiliriz". Sadece Qarabağ (50) geçen sezon Avrupa Ligi ve Şampiyonlar Ligi'nde Leverkusen'in 49 golünden daha fazla doğrudan atak yaptı.

                                          Lens, Fransa

Franck Haise'nin takımı geçen sezon Ligue 1'in en büyük oyun bozucularıydı. "Biz PSG gibi değiliz. Yıldızlar topluluğu bir takım değiliz. Bu bir takım çalışması" diyor Lens'in kulüp başkanı Joseph Oughourlian. Puan açısından Paris Saint-Germain ile aynı durumdaydılar ve 85'e 84 ile şampiyonun sadece bir puan gerisinde bitirdiler. Lens'in süper gücü savunmasıydı; en az gol yeme (29), 15 maçı gol yememeden bitirmeleri ve en az mağlubiyet (dört) konusunda Fransa liginin en iyisiydi.

Taktik: 3-4-3, 5-4-1 şeklinde savunma. Lens geniş alanda hücum etti (ortalama yüzde 55,6 topa sahip olma), yüksek pres yaptı ve aynı oranda kontra atağa çıktı.

İşte PSG'ye karşı topa sahipken 3-4-3. Kanat bekleri ilerliyor ve iki 10 numara çift eksenli pivotun önünde oynuyor topu geniş üçgenler/kareler boyunca ilerletiyorlar.

Ve işte 5-4-1 orta blok.

Geçen sezon evlerinde sadece bir kez kaybettiler (Nice'e 1-0) ve Stade Bollaert-Delelis'te oynadıkları 19 maçın 17'sini kazandılar: 41 gol attılar, sadece 13 gol yediler ve 8 maçı da gol yemeden bitirdiler.

Yılbaşı günü PSG'ye karşı evlerinde aldıkları 3-1'lik galibiyet sezonun özetiydi. Haise'nin takımın başındaki 100. maçıydı ve deplasman ekibinin 23 maçlık yenilmezlik serisine son verdi. Lens geçen sezon Ligue 1'de ceza sahasına en çok açık oyun ortası yapan takımdı (105) ve o gün attıkları ilk golün asisti de bir ortaydı. Orta saha oyuncusu Seko Fofana, 10 numaralarından biri olan Florian Sotoca'ya kornerden bir pas atarken PSG orta sahasını parçaladılar. 

Lens sabırlı bir şekilde oyun kuruyor ancak orta sahanızı geçtikten sonra doğrudan kaleye gidiyorlar. Sotoca'nın ortası isabetsiz ancak bu hamlede ileriye çıkan altı adamdan biri olan sol kanat beki Massadio Haidara arka direkte defansı kilitliyor.

İkinci gol hızlı bir kontra atakla geldi. Stoper Kevin Danso, Lens ceza sahasının kenarındaki Kylian Mbappe'ye atılan pası engelliyor ve top sekerek Fofana'ya geliyor. Baskıdan kurtulup dripling yapıyor ve kontra başlıyor. Topu tekrar ortaya çeviriyor ve Przemyslaw Frankowski gol atmaya hazır bekliyor.

Lens, savunmada 9 numara Lois Openda'yı sahada bırakarak erken ileri koşular yapmakta çok başarılı. Fofana her iki 10 numaraya (kırmızı oklar) kolay pasları tercih etmiyor ve bunun yerine PSG'nin stoperlerini bölerek Belçikalı oyuncuyu serbest bırakıyor.

Lens o zamandan beri Openda'yı (geçen sezon 21 lig golüyle gol kralı) Almanya'nın RB Leipzig takımına ve Fofana'yı da Suudi Arabistan'ın Al Nassr takımına kaptırdı. Bu onlar için yeni bir senaryo değil. Geçen sezonu, 2021-22 sezonunun gol kralı Arnaud Kalimuendo (PSG'den kiralandı ve şu anda Rennes'de) ve asist kralı Jonathan Clauss'u (Marsilya'ya satıldı) kaybetmelerine rağmen ikinci olarak tamamladılar. Lens'in o gece şampiyona karşı attığı üçüncü gol bir hızlı pres golü (geçen sezon dokuz top kaybıyla Ligue 1'de Rennes'in 11 golünden sonra en çok top kaybı yapan ikinci takımdı). Haidara ve Fofana, sırtı kaleye dönük Fabian Ruiz'in üzerine atlıyor. Haidara ona müdahale ediyor ve top Openda'nın önüne düşüyor.

Openda topu Frankowski'ye geri gönderiyor ve o da alt köşeden topu ağlara gönderiyor.

Lens 20 yıl sonra ilk kez bu sezon Şampiyonlar Ligi'nde. Hangi üç rakiple eşleşirlerse eşleşsinler, grup aşamasındaki maçları kaçırılmamalı. İnşallah biz de ŞL gruplara kalır Lens takımı ile eşleşirsek oyun sistemleri dikkate alınmalı.

Fazla uzatmayacağım çok örnekleri var sizi sıkmak istemiyorum. Velakin, “Anti-Pozisyonel Futbol” birçok dizilişle oynanmaya açık sistem ve gelecek sezon Avrupa’da üst düzey liglerde sıkça rastlayacağız. Gelecek sezon Galatasaray’ımızın da bu sistemi uygulayacağından eminim tabi orasını Okan Hoca ve Teknik ekibe bırakalım ve heyecanla bekleyelim.