Brezilyalıların ve birkaç spor muhabirinin dışında kimse bu isimi bilmez çünkü dünya onu Maracana olarak tanıdı. Artık ruhunu kaybetmiş Maracana diyebiliriz.

Maracana 1950 senesinde açıldı, dönemin iktidarı işçi sınıfının yanında olduğu eski Maracana stadına bakıldığında hemen göze batıyor. İlk yıllarda stada giriş ücreti ufak bir rakamdı, fakir Halk maçlara rahatlıkla girebiliyordu ve 200.000 bin kapasitesi vardı. Koltuk yoktu ayakta maç seyredilirdi ki, olması gereken budur! Maracana Halkın mabediydi zengin fakir herkesi kucaklıyordu. İktidar konum olarak fakirlerin yoğun yaşadığı yere inşa etti Maracana stadını.

Stadı, Favela semtinin yakınına yaptırtmak için büyük uğraş veren gazeteci Mario Filho unutulmamalı. Dönemin iktidarı unutmadı ve gösterdiği çabalarından dolayı 1966 yılında stada adı verildi. Bugüne kadar resmi kayıtlarda Maracana stadı “Estadio Jornalista Mario Filho” geçiyordu....Maalesef bugün kadar!

Maracana’nın yanında bir yüzme havuzu, birde spor salonu yapıldı(şimdi yıkıldı). Halkı futbol dışında farklı sporlara yöneltme amacıyla ucuz kurslar verilirdi. Favela’da(Fakilerin yoğun yaşadığı semt, varoşlar) yaşayan fakirler hizmetten ücretsiz faydalanıyordu. Buna rağmen Maracana daima Brezilya futbolunun atar damarıydı. Ve bu kutsal mabette Brezilya futbolu ilk travmasını yaşadı. 1950 Dünya kupası finalinde Uruguay’a karşı alınan 1:2 mağlubiyet Halkı yasa boğdu. Galibiyet golün sahibi Alcides Edgardo Ghigga bir röportajında şöyle diyor; “şimdiye kadar sade 3 kişi tek hareketle Maracana’yı  susturmayı başardı. Frank Sinatra, Papa ve Ben”. Brezilya Halkı 87 yaşına giren Ghigga’yı çoktan affetti ve oda Pele, Beckenbauer gibi dünyanın büyük futbolcuları ile yan yana Maracana stadına el izi yapılarak ebedileştirildi.

Kutsal Maracana üzerine o kadar çok efsane hikayeler var ki onlarca kitap yazılır. Maçlara bilet bulamayıp tünel kazarak stada girenler. Kimileri günler önce statta kaçak girip maça kadar orada yatanlar. Hatta bir zamanlar Maracana ‘ya yerleşenler bile varmış. Ama efsane olmayan ve dünya kupası başlamasına kadar devam eden gerçek, stat inşaatında çalışan işçiler ömür boyu maçlara bedava girmesi. Bugüne kadar bu söz devlet tarafından tutuldu. Artık vaatler bitti, Brezilya devleti kayıtsız şartsız faşist FİFA’nın buyruğuna girdi. Statta ebediyen bedava giriş hakkı olan inşat işçileri ve onlardan devir alan akrabalarına 1000 Euro tazminat verildi. Bu insanların 64 yıldır yaşam merkezi haline gelen kutsal mabet, senelerce dünya kupasını kendi ülkelerinde canlı seyretme hayallerini ufak ücretle yıkmak anca deccalların yapacağı zalimliktir. Böyle bir zulümle karşılaşan eski koltuk sahibi televizyona verdiği röportajda göz yaşları içinde kahır dolu sözleri. “dünya servetini önüme serselerdi yine koltuğumu vermezdim, lanet olsun sana FİFA hayatımı mahvettin”

Zaten amcamızın eski yerini geri verseler tanıyamayacak. Maracana stadı içinde ayakta durma sektörleri tamamen kaldırılıp hepsi koltuk yapıldı. Güvenlik nedenlerinden dolayı stat kapasitesi 73.531 bine düşürüldü. Hoş, tutturdular bir güvenlik gidiyor, zamanında yaklaşık çeyrek milyon insanın kılına zarar gelmeden maça girip çıkarken günümüzde aynı tabloyu yaşamak imkansız hale geldi. Düşünüyorum da bugün böyle bir şey olsa 6. Filoyu çağırırlar. Günümüzde maça giden herkes potansiyel suçlu sayılıyor, ne hallere geldik.

FİFA kimsenin göz yaşına bakmıyor, dünya kupasına ayrılan 377 milyon Euro bütçede stat çevrelerinde bulunan Favela’da yaşayan binlerce insan, evlerinden oldu. O yerlere oto park yapılacak. Heinrich-Böll Vakfının araştırmasına göre sade Rio de Janeiro kentinde 38.297 bin kişinin yaşam yerleri değiştirildi çoğu sokakta kaldı. Tüm ülkede bu sayı 300.000 bin civarına ulaştı. Devletin geçici olarak verdiği konutlara taşınmak istemeyenler şiddet zoruyla evlerinden çıkarılıyor.

Benzer durum Maracana stadının çevresinde bulunan 200 yıllık Brezilya yerlilerine ait binanın başına geldi. 18. Yüzyıldan bu yana İndio-Kültür merkezi olarak faaliyet gösteren vakıf dünya kupası sürecinde güvenlik sorunu oluşturduğu için devlet tarafından yerle bir edildi. Aylardır süren mahkeme davaları fayda etmedi, binayı işgal eden yerliler göz yaşartıcı bombalarla binadan atıldı.

Kuşkusuz, Maracana stadı her şeye rağmen güzel stat haline geldi, çatısı bir mühendislik ustalığı. Ama o eski ruhu kalmadı şimdi Maracana dünyanın her yerinde görülen yeni modern statlardan birisi. Stat dünya kupasından sonra özel şirkete devir edilecek. Onlarda harcadıkları parayı bir şekil tekrar geri toplayacaklar. Bize yabancı gelmiyor, küresel kapitalizmin sömürüsü haline gelen futbol, fakir Halkın elinden alınıp zenginlerin oyunu oldu. Fakirler, orta sınıf vatandaşlar, gelecekte Maracana ’da maç seyretmeleri hayal oldu ve Maracana diğer “modern” statlarda gibi sade zengin futbol severlere hizmet verecek.

Hatırlıyorum, futbol oynadığım zaman Ali Sami Yen, Maracana vb. mekanlar bizim için ulaşılamayacak kutsal yerlerdi. Bir gün oralarda futbol oynama hayalleriyle yaşardık. Ali Sami Yen yıkıldı, Maracana’nın kimyası bozuldu, biz ise şimdi sade hayatta kalmaya çalışıyoruz....

                       KAHROLSUN endüstriyel FUTBOL!